Folkloredag op de Zaanse Schans 2024

Persoonlijk verslag van zaterdag 17 augustus 2024, folkloredag op de Zaanse Schans.
 
Dit jaar zou ik met mijn man Henk samen in kostuum maar wat doen we dan met de oppas kleinkindjes uit Abbots Langley in Engeland? Want die logeren dan bij ons! Krijgen we die zover mee te gaan, in kostuum? In juni al een balletje opgegooid, kleinzoon Leonard 9 jaar, was gelijk om maar kleindochter Audrey van 8 vond het maar niets. Je moet het verpakken als een spel, zei mijn schoondochter. 
 
In Engeland is er een spel op tv, reis rond de wereld. Daarin paste het in kostuum rondlopen op de Zaanse Schans om geld op te halen om naar je volgende bestemming te komen wonderwel! Na een pasronde in de kinderkostuums van de Zaanse Kaper en onze “oh wat ben je mooi“, “the pirates of the Caribbean 18th century” en “wow” was Audrey om. Gewapend met centenbakjes belanden wij, met ons vieren zaterdag 17 augustus, op de Zaanse Schans. Wat een dag, stralend weer, net niet te warm en wat een drukte.

Na het mooie Zaanse Kaper groepje met Inge, Susan, Evelyn en Helga te hebben begroet op het terras zijn we na de koffie met gebak  aan ons rondje begonnen. Erg ver kwamen we niet want meneer van Benthem kwam nogal wat bekenden tegen. Waaronder een oud-leerlinge die nu als dirigent met haar koor op de schans was. Wij kregen een aubade met Que Sera, Sera.

Na ontelbare fotomomenten, waren Henk en ik inmiddels de groep al kwijtgeraakt, Helga bleef even achter bij het boom zitje. De kinderen, schattig in hun kostuum, zouden hun eigen pannenkoeken al kunnen betalen met de inhoud van de centenbakjes. Dus leek De Kraai een goede oplossing! Inmiddels was Vera bij ons aangehaakt en lukte het haar zowaar een tafel te krijgen. 
 
Stalletjes hebben we maar vaag gezien, de doedelzak groep Hailander helaas alleen uit de verte, de Wieringer dansgroep wel van dichtbij. Dames en heren in West-Friese dracht. En groep met op historische kostuums geïnspireerde kleding. Ik heb gewoon niet genoeg kunnen opnemen. Het was een drukke, leuke gezellige dag, de kinderen vonden het geweldig, de opbrengst maar liefst €84,-.
 
En achteraf denk je, er zijn zoveel foto’s van ons genomen, door mensen uit vele verschillende landen, wij gaan in ons Zaans kostuum als vanzelf mee, in ‘Race around the world’!
 

Gina van Benthem

Tentoonstelling Jimmy Nelson, Between the Sea and the Sky

Deze prachtige film is onderdeel van de foto tentoonstelling ‘Ode aan Nederland’ die van 18 september tot  medio januari 2025 te zien is in het Zaans Museum.

De tentoonstelling toont het indrukwekkende werk van kunstenaar Jimmy Nelson, dat voortkomt uit zijn boek “Between the Sea and the Sky”.

Zijn werk toont 20 Nederlandse gemeenschappen, waarbij ook de Zaanse streekdracht is vastgelegd.

De fototentoonstelling werpt een betoverend licht op de kracht van de Nederlandse streekdracht die met liefde wordt bewaard, gereconstrueerd en tentoongesteld door toegewijde gemeenschappen.

Bezoek aan De Zonnehoek 14 mei 2024

In het kader van een themaweek over streekdracht en de Zaanstreek, werden twee van onze leden uitgenodigd door Odion.

Odion is een instelling voor mensen met een beperking.

Evelyn en Inge gingen op 14 mei naar de locatie Zonnehoek in Krommenie. Het welkom was allerhartelijkst en iedereen wilde met hen op de foto.

Zij hebben verteld over onze streekdracht en de vele lagen kleding die mensen in de 18e eeuw over elkaar droegen. Aan de hand van het uitkleden van Evelien, konden zij alle kledingstukken benoemen en laten zien. Er kwamen heel veel vragen en grappige opmerkingen uit de groep. Zelfs een vraag over de VOC en over de sitsen stoffen. Inge: “Het was een geweldige bijeenkomst, ik heb me zelden zo welkom en zo bewonderd gevoeld”

Pinksterblom op de schans

Op 20 en 21 mei (tweede en derde pinksterdag) waren de kapers te vinden op de Zaanse Schans waar zij een heus oud-Nederlands folkloristisch gebruik nieuw leven in hebben geblazen; namelijk die van de Pinksterblom.
De Pinksterblom of Pinksterbruid, ook wel het mooiste meisje van het dorp, droeg een soort bruidsjurk en werd door haar vriendinnen rondgedragen door het dorp. Zij zong daarbij liedjes, wat met geld beloond kon worden door omstanders. Aan haar kostuum hingen allerlei kostbaarheden: zilveren lepels, beugeltassen, sieraden, enzovoort. Ook droegen de bruid en haar vriendinnen bloemenkransen op het hoofd. Alles was zeker voor die tijd enorm over de top.
Dit feest werd gehouden om de lente te vieren in samenhang met de hoop op een vruchtbare oogst en wie weet ook wel nieuw ontluikende liefde voor de bruid of één van haar vriendinnen.

Het waren twee prachtige dagen met veel belangstelling van jong en oud, en van over de hele wereld. De bruiden van dit jaar hebben nog geen huwelijksaanzoeken ontvangen! Wie weet volgend jaar…

Bezoek Mennistenerf op 28 mei 2024

Op dinsdagmiddag 28 mei waren wij te gast in het Mennistenerf in Zaandam.

Onze groep was wat’ uitgedund’ tot drie leden, maar toch was het een heel gezellige en interessante middag met leuke ontmoetingen.

 

Twee leden hadden een kostuum aan van 1780 en eentje een kostuum van ca. 1840.

We konden goed de verschillen in de mode uitleggen. Zowel wat de kleding betreft, als de accessoires.

Aan het einde hebben we een kostuum van 1780, laag voor laag uitgetrokken, zodat iedereen goed kon zien hoe het brede silhouet opgebouwd wordt en hoe bijzonder alle stoffen zijn. Het hemd heeft zij wel aangehouden hoor!

Eigen atelier en expositieiruimte voor Zaanse Kapers

Eindelijk is het zo ver, een eigen atelier annex expositieruimte, jaren lang waren de kapers elke keer bij iemand op bezoek en zochten een vast onderkomen. Deze wens is nu daadwerkelijk uitgekomen, wat een geweldige ruimte. Afgelopen vrijdag werd het officieel geopend en daar waren de Kapers ook natuurlijk van de partij.

Show in Pennemes, 4 maart 2024

Na het debuut in het Zaans Museum, waarbij het publiek bestond uit louter kennissen en
familie, konden enkele nieuwe leden nu eindelijk voor “het echie” meedoen aan een
kostuumshow.

Vroeg in de middag waren we aanwezig in zorgcentrum Pennemes te Zaandam, waar we
een ruimte toegewezen hadden gekregen om ons om te kleden. Het was nog best een
dingetje om zonder spiegels alles goed op z’n plek te krijgen en hier en daar vast te
spelden. We hielpen elkaar en gelukkig werden we daarin ook bijgestaan door een paar
“oudgedienden”.

De zaal zat inmiddels vol met bewoners, in afwachting van wat ging komen. Dus toen we
binnenkwamen kon de show meteen beginnen. Een voor een werden we gevraagd naar
voren te komen en werd er uitleg gegeven over het kostuum, zoals: meer meer stof en
meer kleuren betekende ook meer rijkdom. En het verschil tussen het eenvoudigere
kostuum wat thuis werd gedragen en het uitgaanskostuum. De bewoners luisterden
aandachtig.

In de pauze werd er een verhaal in het oud-zaans voorgelezen door een 90-jarige
bewoonster en kreeg iedereen een papier met oud-zaanse woorden. Daarvan moest je de
betekenis opschrijven. Ook wij deden mee, maar dat viel nog niet mee.
Na de pauze werd er één van de leden aangekleed, zodat men kon zien welke lagen er allemaal
onder het kassekien en de wagd werden gedragen. Ook werd er “kap gezet”, waarbij
uitleg werd gegeven over o.a. het van touw gemaakte haar.
En tot slot liepen we allemaal nog tussen de bewoners door, waarbij men de kostuums
van dichtbij kon bekijken en vragen kon stellen.

Fijn dat we zoveel mensen een leuke middag konden bezorgen en ook voor onszelf een
zeer geslaagde middag.